9 cách điều trị tăng Triglyceride máu đơn thuần hiệu quả và an toàn

Tăng Triglyceride máu đơn thuần là tình trạng diễn ra phổ biến và cần được cải thiện kịp thời để tránh các biến chứng về tim mạch, gan tụy, thậm chí là đột quỵ dẫn đến tử vong. Tham khảo ngay những phương pháp điều trị tăng Triglyceride máu đơn thuần hiệu quả dưới đây.

Tăng Triglyceride máu đơn thuần là gì?

Triglyceride hay chất béo trung tính, là một loại chất béo có trong huyết thanh, cấu tạo gồm 3 axit béo được este hóa để tạo thành phân tử glixerol. Lượng Triglyceride trong cơ thể được bổ sung chủ yếu từ các thực phẩm như mỡ động vật, dầu thực vật,… hoặc được cơ thể tự tổng hợp từ lượng calo dư thừa và được dự trữ trong tế bào mỡ.

Tăng Triglyceride máu đơn thuần (Hypertriglyceridemia) là tình trạng tăng chỉ số Triglyceride máu lên cao hơn so với mức bình thường, trong khi các chỉ số chất béo trong huyết thanh khác vẫn không đổi. Theo Viện Tim, Phổi và Huyết học Quốc gia Hoa Kỳ, nồng độ Triglyceride được quy định theo các mức như [1]:

• Triglyceride bình thường: Dưới 150 mg/dL (đối với người trưởng thành), dưới 90mg/dL (đối với trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi 10 – 19 tuổi).
• Triglyceride cận mức cao: Khoảng 150 – 199mg/dL.
• Triglyceride cao: Khoảng 200 – 499mg/dL.
• Triglyceride rất cao: Trên 500mg/dL.

Tại sao cần điều trị tăng Triglyceride máu đơn thuần?

Bạn cần chủ động phòng ngừa và có phương pháp điều trị điều trị tăng Triglyceride đơn thuần từ sớm để hạn chế những biến chứng nghiêm trọng như:

• Các vấn đề về tim mạch: Nồng độ Triglyceride trong máu cao sẽ gây hình thành các mảng xơ vữa ở động mạch, làm thu hẹp lòng mạch và cản trở lưu thông máu đến các cơ quan. Tình trạng này cũng khiến tim phải co bóp mạnh hơn để cải thiện tuần hoàn, từ đó làm tăng huyết áp và dẫn đến các bệnh lý về tim mạch, đột quỵ.
• Biến chứng về gan: Lượng Triglyceride dư thừa có thể tích tụ ở gan, dẫn đến gan nhiễm mỡ và tiến triển thành xơ gan, ung thư gan.
• Viêm tụy cấp: Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm của tăng Triglyceride máu đơn thuần, có thể làm rò rỉ dịch tiêu hóa từ tuyến tụy, thậm chí đe dọa đến tính mạng của người bệnh.
• Các bệnh lý khác: Chỉ số Triglyceride tăng cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 và các bệnh lý ung thư như ung thư tuyến giáp, cổ tử cung, buồng trứng, trực tràng,…

Tăng Triglyceride máu đơn thuần có thể tăng nguy cơ xơ vữa động mạch

Tăng triglyceride máu đơn thuần và cách điều trị hiệu quả

Dưới đây là các phương pháp hỗ trợ điều trị tăng Triglyceride máu đơn thuần mà người bệnh có thể áp dụng tại nhà để cải thiện tình trạng hiệu quả.

1. Chọn thực phẩm tốt cho tim mạch

Những loại thực phẩm giúp làm giảm lượng Triglyceride và có lợi đối với sức khỏe tim mạch mà bạn cần bổ sung là:

• Các loại cá béo: Thành phần axit béo omega-3 là một loại chất béo có lợi, có khả năng kháng viêm và bảo vệ tim mạch, nên được dùng thay thế cho các loại chất béo bão hòa khác.
• Thực phẩm giàu chất xơ: Các loại rau củ quả giàu chất xơ có thể giúp bạn no lâu hơn, giảm hấp thụ chất béo để hạn chế sự tích tụ Triglyceride trong máu.
• Các loại hạt: Đây là nguồn bổ sung các chất béo không bão hòa lành mạnh, chất xơ và các chất chống oxy hóa tự nhiên có lợi đối với sức khỏe tim mạch.
• Tỏi, nghệ: Đây là những loại gia vị quen thuộc chứa nhiều hoạt chất kháng viêm và có khả năng hỗ trợ giảm lượng chất béo trung tính trong máu.

2. Tránh các thực phẩm chiên xào, chứa nhiều chất béo

Bạn cần hạn chế nạp vào cơ thể chất béo bão hòa (mỡ động vật, dừa, sữa,…) và chất béo chuyển hóa (bơ thực vật, đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp,…) bởi đây là nguyên nhân hàng đầu làm tăng nồng độ Triglyceride. Đặc biệt, chất béo chuyển hóa cũng khó loại bỏ ra khỏi cơ thể hơn.

Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa

3. Hạn chế carbohydrate tinh chế và đường

Carbohydrate tinh chế (bột mì, bánh mì trắng, gạo, mì ống, ngũ cốc,…) và đường (bánh kẹo, nước ngọt có gas,…) có thể chuyển hóa thành lượng chất béo dư thừa và tích tụ trong cơ thể. Một nghiên cứu trên chuyên san Progress in Cardiovascular Diseases cũng chỉ ra tác hại của đường tinh chế trong việc làm tăng Triglyceride và cholesterol xấu LDL-cholesterol. [2]

4. Duy trì cân nặng khỏe mạnh

Một trong những cách điều trị tăng triglyceride máu đơn thuần hiệu quả là kiểm soát cân nặng ở mức phù hợp, đảm bảo chỉ số BMI ở mức 18,5 – 22,9 và vòng bụng không quá 90cm đối với nam giới và 80cm đối với nữ giới. Hãy chủ động giảm cân bằng các biện pháp an toàn, tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng.

5. Hoạt động thể chất thường xuyên

Theo ThS.BS Võ Anh Minh, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, việc luyện tập thể dục thường xuyên có thể làm giảm tỉ trọng chất béo trung tính lên đến 20%. Bạn nên tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần với những bài tập như đi bộ nhanh, đạp xe, thể dục nhịp điệu dưới nước,…

6. Hạn chế uống rượu

Các loại bia rượu chứa lượng carbohydrate có thể chuyển hóa thành chất béo, đồng thời làm cản trở quá trình phân hủy chất béo khiến lượng chất béo trung tính tích tụ trong cơ thể tăng lên và làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ. Do đó, người bị tăng Triglyceride máu không nên sử dụng hoặc hạn chế tối đa lượng bia rượu tiêu thụ.

7. Bỏ thuốc lá

Cách điều trị tăng triglyceride máu đơn thuần hiệu quả là không hút thuốc lá bởi đây là tác nhân làm tăng lượng chất béo trung tính trong máu, đồng thời làm giảm lượng cholesterol tốt HDL-cholesterol. Ngoài ra, thuốc lá cũng có khả năng làm co mạch và tổn thương nội mạc mạch máu, ảnh hưởng đến tuần hoàn máu và làm xơ vữa động mạch.

Không hút thuốc để hạn chế tác nhân làm tăng Triglyceride máu

8. Ngủ đủ giấc

Một trong những hậu quả của tình trạng thiếu ngủ làm giảm quá trình chuyển hóa và trao đổi chất, khiến lượng chất béo trung tính có thể tích tụ lại trong cơ thể. Hãy đảm bảo ngủ đủ 7 – 9 tiếng mỗi ngày và thực hiện các biện pháp cải thiện chất lượng giấc ngủ như đi ngủ trong một khung giờ cố định, đảm bảo độ tối và yên tĩnh của phòng ngủ, sử dụng các loại trà thảo mộc,…

Các loại thuốc hỗ trợ quá trình điều trị tăng Triglyceride máu đơn thuần

Khi nồng độ Triglyceride trong máu đạt đến mức nguy hiểm, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh sử dụng các loại thuốc giúp làm giảm nồng độ Triglyceride. Tuy nhiên, đây là những loại thuốc kê đơn và cần uống với liều lượng được bác sĩ chỉ định.

1. Fibrate

Fibrate là thuốc giúp làm giảm 30 – 50% nồng độ Triglyceride, và làm tăng lượng  HDL-cholesterol tốt cho sức khỏe. Liều dùng thường được áp dụng đối với thuốc Fibrate là 1 viên 200mg/ngày hoặc 3 viên 67mg/ngày. Sử dụng Fibrate có thể gây ra những tác dụng phụ như đau bụng, đau đầu, buồn nôn, rối loạn hô hấp, tim đập nhanh,…

2. Axit béo omega-3

Axit béo omega-3 hiện nay gồm 2 loại chính là EPA và DHA, có khả năng ức chế quá trình tổng hợp chất béo trung tính tại gan, có khả năng làm giảm  20 – 50% lượng Triglyceride và tăng khoảng 5% nồng độ HDL-cholesterol. Axit béo omega-3 có thể được dùng với dạng dầu cá hoặc thuốc kê đơn, liều lượng khoảng 3 – 4g/ngày. Những tác dụng phụ thường gặp là ợ hơi, tăng thời gian chảy máu nếu đang dùng thuốc chống đông.

3. Niacin (Axit nicotinic)

Niacin thường được ứng dụng trong điều trị triglyceride máu đơn thuần, có thể làm giảm 10 – 30% nồng độ Triglyceride, đồng thời làm tăng 10 – 40% nồng độ HDL-cholesterol và giảm 5 – 20% nồng độ LDL-cholesterol. Một số phản ứng phụ thường gặp khi uống thuốc Niacin là đỏ bừng mặt, tăng lượng đường máu, tăng men gan, tăng axit uric.

4. Statin

Statin được dùng chủ yếu để làm giảm nồng độ LDL-cholesterol, tuy nhiên cũng có thể hỗ trợ giảm 25 – 30% lượng chất béo trung tính trong máu. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý những tác dụng phụ khi sử dụng loại thuốc này như tăng men gan, tăng đường huyết, tổn thương cơ,…

5. Orlistat

Orlistat là thuốc ức chế lipase ruột và cũng có thể được ứng dụng để làm giảm nồng độ Triglyceride 15 – 35% (nếu sử dụng với liều lượng 3 viên 120mg/ngày). Bạn cần lưu ý nếu gặp tình trạng tiêu chảy, tiểu không tự chủ, chướng bụng và rối loạn chức năng gan sau khi sử dụng thuốc.

Khi nào người bị tăng Triglyceride máu đơn thuần cần điều trị y tế?

Thông thường, tăng Triglyceride máu đơn thuần ở giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng nên người bệnh cần chủ động duy trì lối sống khoa học và kiểm tra nồng độ Triglyceride định kỳ để phát hiện sớm tình trạng bệnh.

Trong trường hợp nồng độ Triglyceride ở mức cao hơn 200mg/dL hoặc bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu như khó thở, nổi nốt sần màu vàng quanh mí mắt, tích tụ chất béo màu vàng ở các vùng cơ thể,… thì đó là dấu hiệu của việc cần được can thiệp bởi các biện pháp y tế theo chỉ định của bác sĩ.

Nếu chỉ số Triglyceride máu cao hơn 200mg/dL thì người bệnh cần tiến hành can thiệp y tế theo chỉ định của bác sĩ

Tiên lượng điều trị tăng Triglyceride máu đơn thuần

Những phương pháp điều trị điều trị tăng Triglyceride máu đơn thuần có thể thay đổi tùy theo các ngưỡng nồng độ chất béo trung tính trong máu:

• 50 – 200 mg/dL: Thực hiện duy trì lối sống khoa học, điều chỉnh chế độ ăn uống và luyện tập phù hợp.
• 200 – 499 mg/dL: Thay đổi lối sống kết hợp kết hợp điều trị theo mục tiêu non-HDL-C.
• Trên 500 mg/dL: Thực hiện các biện pháp luyện tập và ăn uống khoa học, kết hợp sử dụng các loại thuốc giảm Triglyceride dùng trong trường hợp nghiêm trọng.

Cách phòng ngừa cải thiện tình trạng tăng Triglyceride máu đơn thuần

Bên cạnh những phương pháp điều trị tăng Triglyceride máu đơn thuần, người bệnh nên chủ động thực hiện các cách phòng ngừa từ sớm tình trạng này.

1. Thay đổi lối sống

Những thói quen mà bạn cần duy trì để phòng tránh tình trạng tăng Triglyceride máu:

• Duy trì chế độ ăn uống khoa học, hạn chế các thực phẩm chứa nhiều đường, chất béo bão hòa và tinh bột tinh chế. Thay vào đó, hãy bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ và ưu tiên các loại chất béo tốt như dầu ô-liu, dầu cá, các loại hạt,…
• Duy trì cân nặng cơ thể ở mức hợp lý, có biện pháp giảm cân an toàn ngay khi phát hiện tình trạng thừa cân.
• Tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày, thực hiện các bài tập tốt cho tim mạch như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, và đạp xe,…
• Không sử dụng bia rượu và hút thuốc để hạn chế những yếu tố làm tăng Triglyceride, bảo vệ sức khỏe tim mạch.
• Duy trì tâm trạng thoải mái, nghỉ ngơi hợp lý và làm việc điều độ để kiểm soát stress, ngăn ngừa yếu tố nguy cơ làm tăng Triglyceride.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ để đo nồng độ Triglyceride nhằm có biện pháp cải thiện kịp thời nếu các chỉ số này tăng cao.

2. Quản lý các nguyên nhân bệnh

Trong nhiều trường hợp, tăng Triglyceride máu đơn thuần có thể là biến chứng của các tình trạng như bệnh tiểu đường tuýp 2, suy giáp, suy thận hoặc các rối loạn di truyền. Người mắc các bệnh lý này phải điều trị ngay và thường xuyên kiểm tra nồng độ Triglyceride máu.

Nếu sử dụng các loại thuốc điều trị như thuốc chẹn beta, thuốc chống loạn thần, thuốc kháng viêm,… gây ra tác dụng phụ tăng Triglyceride máu, bạn cần liên hệ ngay với bác sĩ điều trị để được đổi sang loại thuốc khác phù hợp hơn.

3. Sử dụng thuốc hoặc thực phẩm hỗ trợ

Trong quá trình nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học phân tử hiện đại, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện tinh chất GDL-5 (Policosanol) chiết xuất từ phấn mía Nam Mỹ có khả năng làm giảm lượng Triglyceride trong máu. Dưỡng chất này còn có công dụng hoạt hóa Receptor tế bào, giúp tăng cường vận chuyển LDL-cholesterol vào trong tế bào, hạn chế lượng chất béo dư thừa trong máu.

Một nghiên cứu được thực hiện trên 30.000 người sử dụng GDL-5 trong 4 – 8 tuần liên tiếp đã cho thấy, hàm lượng Triglyceride, cholesterol toàn phần và LDL-cholesterol giảm đáng kể.

Viên uống Faz – Giải pháp thiên nhiên giúp hỗ trợ cải thiện nồng độ Triglyceride và cholesterol

GDL-5 đã được kết hợp với các dưỡng chất thiên nhiên như Gynostemma Extract, Apple Cider Vinegar Extract,… trong viên uống FAZ đến từ Mỹ. Sử dụng 1 viên FAZ/ngày đối với người từ 18 tuổi trở lên có thể hỗ trợ điều hòa hiệu quả nồng độ Triglyceride và cholesterol trong máu, từ đó ngăn ngừa tình trạng xơ vữa động mạch, bệnh lý tim mạch, đột quỵ,…

Nếu nồng độ chất béo trung tính ở mức nguy hiểm, các loại thuốc giảm Triglyceride có thể được áp dụng. Tuy nhiên, việc điều trị tăng Triglyceride máu đơn thuần đòi hỏi người bệnh phải chủ động duy trì những thói quen ăn uống, sinh hoạt, kết hợp với bổ sung các dưỡng chất từ thiên nhiên mới đạt được hiệu quả.