8 cách điều trị mỡ máu cao tại nhà giúp kiểm soát bệnh hiệu quả

Mỡ máu cao nếu không được kiểm soát tốt sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng sống. Vậy nên, bên cạnh việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh có thể tham khảo 8 cách điều trị mỡ máu cao tại nhà giúp kiểm soát bệnh hiệu quả dưới đây.

Hiểu về bệnh mỡ máu cao

Mỡ máu cao là tình trạng rối loạn lipid máu với nồng độ cholesterol xấu LDL – cholesterol và chất béo trung tính (triglycerides) trong máu tăng cao, vượt mức bình thường. Tình trạng này khiến các mảng xơ vữa hình thành trong lòng mạch, làm thu hẹp lòng mạch, giảm lưu lượng máu đến các cơ quan trong cơ thể. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch nguy hiểm như đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Ngoài ra, mỡ máu cao còn là nguyên nhân gây ra tăng huyết áp, suy tim…

Nguyên nhân gây mỡ máu cao

Học viện Bác sĩ Gia đình Hoa Kỳ cho biết, cứ 2 người lớn ở Mỹ thì có 1 người có LDL-cholesterol cao. (1) Mỡ máu cao là hậu quả của nhiều yếu tố khác nhau như lười vận động, chế độ ăn uống thiếu khoa học, mắc các bệnh lý nền (tiểu đường, huyết áp cao):

1. Chế độ ăn uống không lành mạnh

Theo nghiên cứu khoa học, có khoảng 20% cholesterol trong cơ thể được hấp thu từ thức ăn và chỉ có thức ăn từ nguồn gốc động vật mới chứa cholesterol. Tiêu thụ thường xuyên thực phẩm chứa cholesterol như mỡ, thịt đỏ, phô mai, nội tạng động vật, thức ăn chiên rán nhiều dầu mỡ, sữa… dễ gây mỡ máu cao và tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim.

2. Lối sống ít vận động

Khi lười vận động, cơ thể sẽ tăng nồng độ cholesterol xấu và giảm cholesterol tốt. Do đó, ít vận động, thường xuyên nằm, ngồi nhiều một chỗ làm tăng nguy cơ mỡ máu cao.

3. Yếu tố di truyền

Nếu người thân trong gia đình như ông bà, bố mẹ, anh chị em bị mỡ máu cao thì khả năng bạn cũng mang gen di truyền và bị mỡ máu cao. Có 2 loại bệnh mỡ máu cao di truyền là tăng cholesterol máu gia đình dị hợp tử (HeFH) và tăng cholesterol máu gia đình đồng hợp tử (HoFH).

4. Tiểu đường tuýp 2

Tiểu đường tuýp 2 làm giảm nồng độ cholesterol tốt (HDL-c) và tăng nồng độ cholesterol xấu (LDL-c) và triglyceride, từ đó gây mỡ máu cao, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ.

5. Giới tính

Phụ nữ sau mãn kinh thường đối mặt với nguy cơ mỡ máu cao do sự mất cân bằng nội tiết tố, khiến nồng độ cholesterol xấu tăng cao.

Phụ nữ mãn kinh là đối tượng dễ mắc mỡ máu cao

Dấu hiệu nhận biết mắc bệnh mỡ máu

Mỡ máu cao thường không có triệu chứng cụ thể, nên phần lớn được phát hiện khi xét nghiệm máu định kỳ hoặc cho đến khi người bệnh gặp một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nào đó như nhồi máu cơ tim, đột quỵ…

Một số ít trường hợp, người bệnh có một số dấu hiệu mỡ máu cao dễ nhận biết như: Buồn nôn, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, hơi thở ngắn, thường xuyên mệt mỏi; xuất hiện các khối u hoặc nếp nhăn màu vàng dưới lớp da, có thể kèm ngứa; nổi các cục u ở góc trong của mắt….

Biến chứng của mỡ máu cao

Trước khi tìm hiểu cách điều trị mỡ máu cao tại nhà bạn cần biết các biến chứng của bệnh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, mỡ máu cao sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:

1. Xơ vữa động mạch

Khi LDL-cholesterol và chất béo trung tính trong máu tăng cao sẽ tích tụ trong thành động mạch và tạo thành các mảng xơ vữa. Theo thời gian, các mảng xơ vữa dày lên, làm hẹp lòng mạch và hạn chế máu lưu thông đến các cơ quan, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim. Đặc biệt, tình trạng này có thể làm tổn thương vĩnh viễn cơ tim và dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

2. Bệnh động mạch ngoại biên

Mỡ máu cao kéo dài còn tăng nguy cơ mắc bệnh động mạch ngoại biên, bệnh này làm ảnh hưởng đến các mạch máu xa tim, đặc biệt là ở chân. Từ đó, gây ra tình trạng đau nhức, mỏi chân khi người bệnh đi bộ, tập thể dục. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến hoại tử mô, thậm chí phải cắt cụt chi nếu không được điều trị kịp thời.

3. Đột quỵ

Đột quỵ (tai biến mạch máu não) thường xảy ra khi nguồn máu cung cấp đến não bị tắc nghẽn hoặc suy giảm. Mỡ máu cao làm tăng nguy cơ hình thành các cục máu đông hoặc các mảng xơ vữa, gây tắc nghẽn mạch máu não. Điều này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng như liệt nửa người, mất khả năng nói, tử vong…

4. Tăng huyết áp

Mỡ máu cao có thể khiến động mạch trở nên cứng, thu hẹp, tăng áp lực cho lòng mạch, buộc tim phải bơm máu nhiều hơn, dẫn đến tăng huyết áp. Tình trạng kéo dài có thể làm suy tim, đột quỵ, suy thận…

Ngoài ra, mỡ máu cao còn làm tăng nguy cơ mắc đái tháo đường, viêm tụy, gan nhiễm mỡ, sỏi mật… ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cả tính mạng người bệnh.

Tăng huyết áp là biến chứng thường gặp của bệnh mỡ máu cao

Hướng dẫn cách điều trị mỡ máu cao

Để cải thiện tình trạng mỡ máu cao hiệu quả và an toàn, người bệnh cần kết hợp song song giữa việc điều chỉnh lối sống và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ (nếu có). Cụ thể:

1. Giải pháp điều trị tại nhà không dùng thuốc

• Chọn thực phẩm phù hợp

Cách trị mỡ máu cao tại nhà được nhiều chuyên gia khuyến nghị là chọn thực phẩm phù hợp. Người bệnh nên tăng cường chất xơ vào khẩu phần ăn hàng ngày. Chất xơ hòa tan có nhiều trong chuối, yến mạch, bơ, cà rốt, đậu hà Lan, súp lơ xanh, táo, rau mồng tơi… giúp hỗ trợ giảm sự hấp thụ cholesterol vào máu. Đồng thời, bổ sung omega-3 từ cá hồi, cá trích, cá thu, hạt óc chó, hạt lanh… giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm huyết áp và mỡ máu.

• Tránh thực phẩm không tốt

Cách điều trị mỡ máu cao đơn giản là tránh các thực phẩm không tốt. Người bệnh mỡ máu cao cũng nên kiêng các loại thực phẩm giàu chất béo bão hòa như mỡ, thịt đỏ, pho mát, nội tạng động vật và các thực phẩm chế biến sẵn chứa chất béo chuyển hóa. Người bệnh nên thay thế bằng nguồn chất béo lành mạnh như quả bơ, các loại hạt, dầu oliu…

Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây vào chế độ ăn uống hàng ngày là cách điều trị mỡ máu cao tại nhà đơn giản, hiệu quả

Xem thêm: Bị mỡ máu cao ăn gì tốt?

• Rèn luyện thể chất mỗi ngày

Cách chữa mỡ máu cao đơn giản, đem lại hiệu quả cao là rèn luyện thể chất. Rèn luyện thể chất với các bộ môn phù hợp ít nhất 30 phút mỗi ngày không chỉ hỗ trợ giảm cân, tăng cường hoạt động trao đổi chất mà còn giảm mức độ chất béo trung tính, cholesterol toàn phần và LDL-cholesterol (cholesterol xấu), đồng thời tăng HDL-cholesterol (cholesterol tốt).

• Duy trì cân nặng lý tưởng

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), chỉ số BMI lý tưởng từ 18.5 đến 24.9, BMI = cân nặng / (chiều cao^2). (2) Do đó, nếu bạn đang thừa cân béo phì phải tích cực giảm cân bằng chế độ ăn uống lành mạnh và luyện tập thể dục thể thao. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo cách giảm cân khoa học từ bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng.

• Tránh xa stress, căng thẳng

Tránh xa stress, căng thẳng cũng là cách hỗ trợ trị mỡ máu cao bạn cần lưu ý. Căng thẳng, stress kéo dài khiến cơ thể giải phóng nhiều cortisol –  hormone có thể làm tăng lipoprotein lipase trong các mô mỡ, dẫn đến quá trình giải phóng axit béo tự do vào máu và làm tăng mỡ máu. Do đó, người bệnh cần cân bằng giữa thời gian làm việc và nghỉ ngơi, suy nghĩ tích cực, lạc quan, giải tỏa căng thẳng bằng các cách đơn giản như đọc sách, nghe nhạc, du lịch, nuôi thú cưng, trồng cây, viết nhật ký, tham gia hoạt động cộng đồng, thiện nguyện…

2. Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Trong một số trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh sử dụng thuốc. Bạn có thể chỉ cần dùng một loại thuốc hoặc kết hợp nhiều loại với nhau để đạt hiệu quả cải thiện tình trạng mỡ máu cao tốt hơn. Một số nhóm thuốc thường được dùng để giảm mỡ máu như: thuốc Statins (chất ức chế HMG-CoA reductase), Fibrates, Resins, Niacin (vitamin B3), Ezetimibe, Axit béo omega-3

Lưu ý, các loại thuốc này có thể gây tác dụng phụ và biến chứng nguy hiểm nếu sử dụng không đúng cách. Do đó, người bệnh không được tự ý dùng thuốc khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ.

3. Bổ sung dưỡng chất quý từ thiên nhiên

Song song với việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, lối sống lành mạnh, duy trì cân nặng chuẩn, người bên nên bổ sung các hoạt chất sinh học thiên nhiên có tác dụng hỗ trợ kiểm soát mỡ máu và giảm cholesterol, giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Bằng nhiều công trình nghiên cứu chuyên sâu, các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra tinh chất thiên nhiên GDL-5 (policosanol) – chiết xuất từ phấn mía Nam Mỹ (có trong sản phẩm FAZ), có khả năng hỗ trợ điều hòa cholesterol bằng cách hoạt hóa các receptor tế bào, thúc đẩy quá trình chuyển hóa cholesterol trong cơ thể. Nhờ đó, giảm đáng kể số lượng LDL-C và gia tăng số lượng của HDL-C trong máu, hỗ trợ điều hòa mỡ máu an toàn và hiệu quả. Nhờ đó, giúp kiểm soát và giảm nguy cơ tăng huyết áp, phòng ngừa các bệnh lý tim mạch.

Chỉ 1 viên FAZ mỗi ngày giúp hỗ trợ điều hòa mỡ máu, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch hiệu quả và an toàn.

Cách trị mỡ máu cao bằng dân gian

Một số loại nguyên liệu tự nhiên được nhiều người sử dụng như một bài thuốc dân gian giúp cải thiện tình trạng mỡ máu cao:

1. Lá vối giảm mỡ máu

Beta-sitosterol có trong lá vối được chứng minh có tác dụng giảm nồng độ cholesterol xấu, điều hòa quá trình chuyển hóa mỡ máu. Nhờ đó, uống lá vối hỗ trợ giảm mỡ máu cao và giảm cân hiệu quả.

Cách thực hiện: Rửa sạch 1 nắm lá vối và để ráo nước. Cho lá vối vào ấm đun sôi cùng với 1 lít nước trong 15 phút. Đợi nước vối nguội bớt và thưởng thức khi còn ấm.

2. Lá xạ đen chữa trị mỡ máu cao

Lá xạ đen chứa nhiều hoạt chất quý như Flavonoid, Quinon, Saponin Triterpenoid, Maytenfolone A… có tác dụng làm chậm quá trình oxy hóa, ngăn ngừa tình trạng xơ vữa động mạch và đào thải mỡ thừa ra khỏi cơ thể, nhờ đó hỗ trợ cải thiện tình trạng mỡ máu cao.

Cách thực hiện: Phơi khô 50g lá xạ đen, rửa sạch và đun cùng 1 lít nước trong 10 phút. Chắt lấy nước xạ đen uống nước thay trà hàng ngày. Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng lá xạ đen hãm như trà để uống.

3. Chữa mỡ máu cao bằng tỏi

Tỏi có đặc tính chống oxy hóa cao nhờ các hợp chất như S-allylcysteine, allicin, ajoene, diallyl disulfide, được chứng minh làm giảm cholesterol toàn phần và LDL-c (cholesterol xấu), đồng thời tăng HDL-c (cholesterol tốt).

Cách thực hiện: Mỗi ngày bạn chỉ cần ăn 2-3 tép tỏi tươi kèm với thức ăn. Ngoài ra, bạn có thể dùng rượu tỏi hoặc giấm tỏi.

Mỡ máu cao khi nào cần gặp bác sĩ?

Mỡ máu cao là nguyên nhân hàng đầu gây ra các vấn đề về sức khỏe nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh như: xơ vữa động mạch, động mạch ngoại biên, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ… Do đó, khi có dấu hiệu nghi ngờ bị mỡ máu cao hoặc đã được chẩn đoán mỡ máu cao, người bệnh cần phải gặp bác sĩ để được tư vấn cách kiểm soát, cải thiện phù hợp và an toàn.

Để cải thiện bệnh mỡ máu cao bạn cần gặp bác sĩ để được tư vấn phác đồ điều trị

Mỡ máu cao có chữa khỏi không?

Tình trạng mỡ máu cao có thể được kiểm soát nếu tuân thủ tốt các biện pháp cải thiện, điều trị như lối sống lành mạnh, dinh dưỡng khoa học, dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, và giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Cách phòng ngừa mỡ máu cao

Để phòng ngừa mỡ máu cao, bạn có thể tham khảo một số biện pháp đơn giản như:

• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung nhiều chất xơ, omega-3, chất béo lành mạnh, hạn chế chất béo bão hòa, thực phẩm giàu calo, giảm muối, giảm đường…
• Hạn chế rượu bia, từ bỏ thuốc lá.
• Tăng cường hoạt động thể chất, kiểm soát cân nặng, duy trì trọng lượng cơ thể.
• Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng – 1 năm/lần.

Các bài tập giúp giảm mỡ máu

Tham khảo một số bài tập giúp giảm mỡ máu như:

1. Đi bộ hoặc chạy bộ

Một nghiên cứu năm 2020 đã cho thấy, những người tham gia tập luyện sức bền như chạy đường dài, có sự cải thiện đáng kể HDL-cholesterol, giảm Triglyceride và LDL-cholesterol. Ngoài ra, nghiên cứu năm 2019 còn chứng minh những người ít đi bộ có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn những người thường xuyên đi bộ. Do đó, người bệnh nên dành 30-45 phút mỗi ngày để đi bộ hoặc chạy bộ, tuy nhiên không nên chạy bộ gần giờ ngủ để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ. (3)

2. Yoga

Phương pháp điều trị mỡ máu cao bạn có thể tham khảo là tập yoga. Nghiên cứu năm 2020 với 81 nữ sinh viên đại học tham gia thực hiện chương trình kết hợp tập yoga và thể dục nhịp điệu. Kết quả sau 12 tuần, nhóm nữ sinh này đã giảm trọng lượng cơ thể, giảm cholesterol toàn phần và LDL-cholesterol, tăng HDL-cholesterol.

3. Bơi lội

Bơi lội không chỉ giúp nâng cao sức khỏe tổng thể, nâng cao chất lượng giấc ngủ, cải thiện sức khỏe tinh thần, hỗ trợ giảm cân mà còn góp phần điều hòa các thành phần mỡ máu, nhờ đó phòng ngừa nhiều bệnh lý nguy hiểm.

Một số câu hỏi thường gặp

1. Chữa bệnh mỡ máu cao bao lâu khỏi?

Thời gian để mỡ máu được kiểm soát tùy thuộc vào nhiều yếu tố như nguyên nhân gây mỡ máu cao, phác đồ điều trị, sự tuân thủ điều trị…. Điều quan trọng là người bệnh phải duy trì lối sống khoa học, dinh dưỡng lành mạnh lâu dài để có thể kiểm soát tốt các thành phần mỡ máu và góp phần hạn chế tái phát bệnh mỡ máu cao.

2. Bệnh mỡ máu cao có dễ tái phát sau điều trị?

Tình trạng mỡ máu cao có thể tái phát sau khi đã kiểm soát, nếu người bệnh có chế độ dinh dưỡng và lối sống thiếu khoa học.

3. Những ai có nguy cơ cao mắc bệnh mỡ máu?

Một số đối tượng có nguy cơ bị mỡ máu cao:

• Người thừa cân, béo phì.
• Người ít vận động.
• Người có chế độ ăn uống không lành mạnh.
• Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, mỡ máu cao.
• Người lớn tuổi.
• Người mắc các bệnh lý nền như tiểu đường, cao huyết áp.

Người cao tuổi là đối tượng dễ mắc phải mỡ máu cao

Điều trị mỡ máu cao ở đâu?

Hiện nay, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh là địa chỉ uy tín, chất lượng để khám và điều trị cho người bệnh mỡ máu cao và các bệnh lý tim mạch như tăng huyết áp, bệnh mạch vành, thiếu máu cơ tim…

Không chỉ đầu tư hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại như siêu âm tim và mạch máu 4D, máy MSCT tim và động mạch vành 768 lát cắt, máy chụp cộng hưởng từ 1,5 – 3 Tesla, hệ thống máy DSA chụp mạch vành… Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh còn sở hữu đội ngũ bác sĩ, chuyên gia nhiều năm kinh nghiệm giúp chẩn đoán bệnh nhanh chóng, chuẩn xác và đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả cho từng trường hợp bệnh.

Cách điều trị mỡ máu cao trên đây chỉ mang giá trị tham khảo, để có được phác đồ điều trị, cải thiện bệnh hiệu quả và phù hợp, tốt nhất bạn nên đến bệnh viện có chuyên khoa tim mạch để thăm khám và được bác sĩ cho lời khuyên phù hợp.